De Amazone: schatkamer vol exotische planten en dieren
Samen met de Russische oerbossen zijn de wouden van het amazonegebied de grootste van de wereld.
In het Amazonegebied is ook veel biodiversiteit. Op één hectare van deze wouden kunnen soms meer plantensoorten aangetroffen worden dan in heel Europa.
Er komen ook veel vreemde en speciale dier- en plantensoorten voor in het tropisch regenwoud. De waterlelie die er voorkomt is met een diameter van twee meter bijvoorbeeld de grootste bloem op aarde; er komen mini-aapjes voor van ongeveer 130 gram en spinnen als de Caranguejeira-spin die groter zijn dan een honkbal.
Naast vreemde soorten komen er in dit gebied ook bedreigde diersoorten voor, zoals de jaguar, die gewild is om zijn pels. Naast de jaguar is het tropisch regenwoud de habitat van nog 56 andere bedreigde diersoorten.
Naast de al bekende vreemde, bedreigde, niet-bedreigde en minder vreemde soorten waarvan we weten dat ze in de Amazone voorkomen, zijn er ook soorten die nog ontdekt moeten worden. Slechts 40 procent van de insecten zou tot nu toe geïdentificeerd zijn. Er zijn meer dan 300.000 plantensoorten bekend in het Amazonegebied, maar nog steeds zijn er naar schatting zo’n 20.000 soorten te ontdekken.
Om een voorbeeld te geven van de dieren die hier nog kunnen voorkomen; in het afgelopen decennium zijn zeven nieuwe apensoorten, twee nieuwe vogelsoorten en tientallen nieuwe kikker- en vissoorten ontdekt.
De mensen van de Amazone
In het Braziliaanse Amazonegebied wonen volgens de laatste tellingen 20.998.731 mensen. Van deze mensen woont het grootste deel in steden, zoals . Daarvan behoren er tussen de 280.000 en 350.000 tot inheemse stammen, waarvan 180.000 mensen een traditionele leefwijze hebben. Zij zijn de Indianen die met hun traditionele leefstijl nog steeds een hoop aandacht trekken van mensen in de wereld. Onder al die stammen zijn nog steeds groepen die diep in het oerwoud leven en met wie nog geen (officieel) contact geweest is. Zij leven dus in een absolute onwetendheid van alle moderne “beschaving”.
Deze mensen zijn voor hun levensonderhoud dan ook bijna volledig afhankelijk van het oerwoud (hoe minder contact met de buitenwereld, hoe afhankelijker ze zijn). Het regenwoud is voor die mensen hun leven, het schenkt hen alles, van voedsel en schuilplaatsen tot gereedschap en medicijnen. Ook speelt het (natuurlijk) een belangrijke rol in hun culturele en spirituele leven. Het is alles wat ze zien, en dus hangt ook alles er vanaf. Dit is in zekere zin te vergelijken met de Oudheid, waar mensen ook vaak geen benul hadden van de buitenwereld, en dus alle dingen probeerden te verklaren met dingen uit hun eigen belevingswereld.
De traditionele levenstijl van de inheemse culturen in het Amazonegebied wordt ernstig bedreigd. Deze bedreiging is afkomstig van de grote houtkapondernemingen die grote stukken oerwoud kappen zonder rekening te houden met haar oorspronkelijke bewoners.
Het Amazonegebied: medicijnkast en klimaatregelaar
Niet alleen is de Amazone de habitat van vele dieren- en plantensoorten, maar de plantensoorten die er voorkomen hebben naast een omgeving bieden voor de dieren nog een andere functie. Van oudsher worden de plantensoorten en produkten die eruit voortkomen door medicijnmannen gebruikt in medicijnen. Hoewel deze niet altijd werkten, vormen planten uit het Amazonegebied de basis van veel moderne medicijnen.
Door regen en verdamping boven het het regenwoud wordt het water voordurend gerecycled. Als het regenwoud wordt vernietigd, heeft dit klimaatveranderingen tot gevolg. Er zijn op lokaal niveau al klimaatveranderingen waargenomen, en dit effect zal alleen maar toenemen naarmate een groter deel van het regenwoud wordt vernietigd.
De Amazone en haar bewoners: enkele feiten en cijfers
De totale oppervlakte van het Amazonewoud (meer dan zes miljoen km2) beslaat ongeveer tweederde van de Verenigde Staten.
Het regenwoud strekt zich uit over negen landen: Bolivia, Brazilië, Colombia, Ecuador, Frans-Guyana, Guyana, Peru, Suriname en Venezuela. Het grootste gedeelte ligt in Brazilië.
Het Amazonebekken vormt het grootste zoetwaterreservoir van onze planeet en ongeveer een vijfde van al het stromend water vindt zijn weg door de Amazonerivier.
De Amazonerivier is 6.868 km, dezelfde afstand als die tussen New York en Berlijn. Ze is bijna twee keer zo lang als de Mississippi-rivier (3744 km) en vijf keer langer dan de Rijn (1312km). 
Tijdens het regenseizoen (Moesson), dat van november tot juni duurt, treden de belangrijkste en grootste zijtakken van de Amazonerivier buiten hun oevers. Hierdoor raken grote gebieden van het oerwoud overstroomd. Die overstroming kan zich doorzetten tot wel 200 km afstand van de oorspronkelijke van de rivier, en beslaat op dat moment een gebied van de grootte van Engeland. Ook worden er gigantische niveauverschillen gemeten tussen de waterstanden in de verschillende seizoenen. Het hoogteverschil tussen het natte en droge seizoen kan soms wel de hoogte bereiken van een gebouw van 8 verdiepingen. Op een hectare Amazoneregenwoud treft men vaak meer dan 200 verschillende boomsoorten aan. Dit tekent de enorme biodiversiteit van het regenwoud en ook de bedreiging van uitsterving van soorten als er intensief wordt gekapt.
Op een zo’n boom werden een keer 72 verschillende soorten mieren vastgesteld. In de Amazone rivier zelf komen ongeveer 30 keer zoveel vissoorten voor als in alle Europese rivieren bij elkaar.
De Amazonerivier telt meer dan 3000 zeldzame waterdieren, waaronder twee typen rivierdolfijnen, de reuzenotter, schildpadden en alligators. Tijdens het regenseizoen verlaten de roze rivierdolfijnen de hoofdrivier en zwemmen ze het overstroomde regenwoudgebied in, waar men ze tussen de bomen door kan zien zwemmen en jagen. Jaguars zijn de grootste katachtigen op het westelijk halfrond en staan bekend om hun snelheid. Er werden snelheden van 50 mijl per uur geregistreerd. Dankzij het vegetarisch dieet is de luiaard een sterke diersoort gebleken in het regenwoud; in veel gebieden is de luiaard, van alle grotere zoogdieren, in de meerderheid.
